Werkvormen om rust en overzicht te creëren bij leerlingen

Werkvormen om rust en overzicht te creëren bij leerlingen

Inleiding

De hedendaagse klas zit vol met prikkels: geluiden, taken, schermen, groepsdynamiek. Niet gek dat steeds meer kinderen overprikkeld raken en moeite hebben om zich te concentreren. Leerlingen geven steeds vaker aan dat hun hoofd ‘vol’ zit. In deze overvolle wereld is het essentieel dat zij leren hoe ze innerlijke rust kunnen vinden en overzicht kunnen houden. Kindercoaching biedt daarbij krachtige ondersteuning.

Kindercoaching binnen het onderwijs helpt niet alleen bij het signaleren van overprikkeling, maar biedt ook concrete werkvormen en technieken om rust en overzicht te creëren — precies wat veel leerlingen nodig hebben om zich veilig, gehoord en in balans te voelen.

Waarom zoveel kinderen overprikkeld raken

Kinderen staan continu ‘aan’. Ze krijgen veel informatie binnen via schermen, sociale interacties, huiswerk en de druk om te presteren. Daarnaast spelen er vaak ook persoonlijke factoren: hooggevoeligheid, drukte thuis, perfectionisme of onderliggende angsten. Dit alles zorgt ervoor dat kinderen zich overweldigd kunnen voelen.

De symptomen van overprikkeling zijn divers:

• snel huilen of boos worden

• vermoeidheid en hoofdpijn

• slechte concentratie

• innerlijke onrust

• terugtrekgedrag

Het onderwijs speelt een cruciale rol in het signaleren van deze klachten én in het bieden van een veilige plek. Maar wat als er binnen die plek ook écht ruimte is om kinderen te begeleiden in het vinden van rust?

Wat kindercoaching hierin kan betekenen

Kindercoaching biedt begeleiding op maat, met aandacht voor het innerlijk van het kind. Anders dan therapie, werkt coaching laagdrempelig, toekomstgericht en oplossingsgericht. De kindercoach richt zich op het versterken van zelfvertrouwen, het reguleren van emoties en het aanleren van vaardigheden om met drukte en chaos om te gaan.

Specifiek op het gebied van rust en overzicht biedt de kindercoach technieken die aansluiten bij de belevingswereld van kinderen: speels, creatief en ervaringsgericht.

Effectieve werkvormen om rust en overzicht te creëren

Hieronder staan een aantal krachtige werkvormen die veel worden ingezet binnen de kindercoachingpraktijk — en die ook door onderwijsprofessionals gebruikt kunnen worden:

1. Ademhalingsoefeningen op kindniveau

Korte, speelse ademhalingstechnieken (zoals “blaas de ballon op” of “adem als een schildpad”) helpen kinderen hun zenuwstelsel tot rust te brengen. Dit zijn oefeningen die zelfs in de klas snel kunnen worden ingezet.

2. Gedachten tekenen of schrijven

Kinderen met een ‘vol hoofd’ vinden het vaak prettig om hun gedachten visueel te maken. Laat ze hun hoofd tekenen en daarin opschrijven of tekenen wat erin zit. Dit schept overzicht én lucht.

 3. Werk met een piekerpotje

Laat kinderen hun zorgen opschrijven en in een pot doen. Dit helpt ze om afstand te nemen van hun zorgen en geeft het gevoel van controle.

4. Gebruik van visuele dagplanners

Een visuele planning geeft grip. Het maakt duidelijk wat er komt, wat er al geweest is en waar tijd voor rust zit. Ideaal voor kinderen met behoefte aan structuur.

5. Mindfulness-momenten

Een stil momentje voor of na een toets, na de pauze of als overgang kan wonderen doen. Luister samen naar een korte bodyscan of doe een oefening met aandachtig voelen of luisteren.

6. Gesprekskaarten of emotiekaarten

Laat kinderen woorden geven aan wat er in hun hoofd en lijf speelt. Door het uit te spreken of aan te wijzen, ontstaat erkenning én rust.

 7. Fantasie-oefeningen of visualisaties

Laat kinderen zich een veilige plek voorstellen of een plek waar ze tot rust komen. Deze innerlijke reis helpt om de ‘drukte buiten’ even uit te zetten.

De rol van de kindercoach in school

Een kindercoach op school werkt vaak samen met de intern begeleider, de mentor of ouders. De coach biedt korte trajecten waarin kinderen leren hoe ze grip kunnen krijgen op hun binnenwereld. Ook coacht de kindercoach vaak het onderwijsteam in het signaleren van overprikkeling en het toepassen van rustgevende technieken in de klas.

Kindercoaching werkt preventief én versterkend: het voorkomt dat problemen groter worden, en het helpt kinderen om te floreren — ook als de omstandigheden uitdagend zijn.

Voor wie is kindercoaching bedoeld?

Kindercoaching is geschikt voor:

• leerlingen met concentratieproblemen

• kinderen met veel piekergedachten

• hooggevoelige of snel overprikkelde kinderen

• kinderen met moeite om te plannen en organiseren

• kinderen die snel boos, verdrietig of onzeker zijn

Ook kinderen die ogenschijnlijk ‘goed’ functioneren, maar van binnen veel onrust ervaren, kunnen baat hebben bij kindercoaching.

Wil jij kinderen helpen rust en overzicht te vinden?

Als onderwijsprofessional zie je het elke dag: leerlingen die vastlopen in de drukte. Misschien voel je de wens om meer te betekenen dan alleen de lesstof. Om echt het verschil te maken voor die ene leerling die worstelt, maar het niet altijd laat zien.

Dan is het tijd om je te verdiepen in kindercoaching.

De landelijke organisatie voor coaching in het onderwijs biedt een erkende en praktijkgerichte opleiding tot kindercoach, speciaal ontwikkeld voor leerkrachten, intern begeleiders en andere onderwijsprofessionals. Je leert hoe je kinderen professioneel begeleidt naar meer rust, overzicht en zelfvertrouwen.

Wil jij leerlingen leren hoe ze hun hoofd leegmaken, emoties reguleren en overzicht houden? Word kindercoach.
Meld je aan voor de opleiding kindercoach.

Bekijk de opleiding hier en schrijf je vandaag nog in!